HİZMET İHRACATI İŞLEMLERİNDE KDV İSTİSNASI  UYGULAMASI  VE  İADE İŞLEMLERİNİN YAPILMASI

Bilindiği  gibi  Mal ve hizmet ihracatı 3065 sayılı Kdv kanununun   11 ve 12 ‘inci maddesinde düzenlenerek  vergiden istisna  edilmiştir.

Mal ihracatında KDV istisnası uygulamasında çok fazla  tereddüt  yaşanmıyoruz  fakat  hizmet ihracında KDV istisnası uygulamasında tereddütler  yaşanıyor.  Genelde  tereddütlerin  nedeni, hizmet  ihracatının  gümrükten geçme gibi bir şarta bağlanamamasından  kaynaklanmaktadır. 

Hizmet ve hizmet sayılan hallerin tanımına göre ,

Türk dil kurumu sözlüğünde, birinin işini görme veya birine yarayan bir işi yapma olarak tarif edilen hizmet, 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 4 ncü maddesinde hizmet 5 nci maddesinde de hizmet sayılan haller aşağıdaki şekilde tarif edilmiştir.

“Hizmet:

    Madde 4 – 1. Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir.

Bu işlemler; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebilir.

2. Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilirler.”

  “Hizmet Sayılan Haller

Madde 5  – Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet sayılır

Kanun maddesinde  hizmetin tanımı  açık bir şekilde tanımlanmamıştır. Hizmet sayılan bazı işlemler belirtilmiş ve  bunlara benzeyen başka işlemlerin  de hizmet sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Yine değişik şekillerde ortaya çıkması muhtemel işlemler de hizmet olarak değerlendirilebilir.

Hizmetin verginin konusuna girmesi için hizmetin Türkiye” de yapılması veya hizmetten Türkiye” de faydalanılması yeterlidir. Ancak belirtilen bu iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekmez. Türkiye’de ifa edilen hizmetler eğer yurt dışındaki bir müşteri için yapılıyor ve hizmetlerden yurt dışında yararlanılıyorsa, bu durumda hizmet ihracı kapsamında KDV istisnası uygulanması söz konusu olmaktadır.

• Yurt dışında düzenlenen bir fuara Türkiye’den katılan firmalara yurt dışında verdiği stant kurulumu, montajı, lojistik vb. hizmetler,
• Yurt dışında yaptığı inşaat, onarım, montaj işleri,
• Yurt dışındaki bir firmanın doğrudan yurt dışındaki başka bir firmaya (mallar Türkiye’ye gelmeksizin) yapacağı teslimlere ilişkin olarak verdiği aracılık hizmeti,
• Türkiye’deki başka bir firmanın personelini yurt dışına götürmek suretiyle aynı sektörde faaliyette bulunan yabancı firmalarla tanıştırma, bilgilendirme, eğitim şeklinde yurt dışında verdiği danışmanlık hizmeti,
• Yurt dışındaki bir firmanın mallarının, yine yurt dışındaki bir başka firmaya pazarlanmasına yönelik olarak yurt dışında verdiği satış komisyonculuğu hizmeti,

Türkiye’de ifa edilmediğinden veya bu hizmetlerden Türkiye’de faydalanılmadığından KDV’nin konusuna girmemektedir.  Mal teslimlerinde, malın Türkiye” de teslim edilmesi, hizmet ifalarında da  hizmetin Türkiye” de yapılması veya hizmetten  Türkiye” de faydalanılması  koşuluyla işlemleri  yapanların, yabancı uyruklu veya Türk Vatandaşı olmasının önemi yoktur ve yapılan işlem vergiye tabidir.

  İhracat Teslimi ve Yurt Dışındaki Müşteriler İçin Yapılan Hizmetler

Madde 12

1 – Bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır:

1. a)Teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya veya 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.

 7104 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile “ serbest bölgedeki alıcıya” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına” ibaresi eklenmiştir. (Yürürlük 1/6/2018)

1. Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına veya yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır. Teslim konusu malın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket eden yurt içindeki firmalar veya bizzat alıcı tarafından işlenmesi veya herhangi bir şekilde değerlendirilmesi durumu değiştirmez.

Yetkili gümrük antrepoları ile buralarda düzenlenmesi zorunlu belgeleri belirlemeye, konulacak malın cinsi ve miktarı ile bunların antrepoda bekleme sürelerine ilişkin olarak sınırlama getirmeye, Gümrük Müsteşarlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Yetkili gümrük antrepolarının işleyişine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca belirlenen esaslara uyulmaması halinde ziyaa  uğratılan vergi, buna ilişkin olarak kesilecek ceza ve hesaplanacak gecikme faizinin ödenmesinden katma değer vergisi iadesi alanla birlikte antrepo işleticisi de müteselsilen sorumludur.

 7104 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile “vasıl olmalı ya da” ibaresinden sonra gelmek üzere “gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına veya” ibaresi eklenmiştir. (Yürürlük 1/6/2018)

 2 – Yurt dışındaki müşteri tabiri; ikametgâhı, işyeri, kanunî ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurtiçinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade eder. Bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır.

1. Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır.
2. Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.
3. Fason hizmetlerin serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır.

1. Fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.
2. Fason hizmetten serbest bölgelerde faydalanılmalıdır.

  İADE  İŞLEMLERİ

Hizmet ihracından doğan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler aranır:

– Standart iade talep dilekçesi

– Hizmet faturası veya listesi

– Ödeme belgesi (dövizin Türkiye’ye getirildiğini tevsik eden bir belge, banka dekontu vb.)

– Hizmet ihracatının beyan edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi

– Yüklenilen KDV listesi

– İadesi Talep Edilen KDV Hesaplama Tablosu

Mahsuben İade

Mükelleflerin  hizmet  ihracından  kaynaklanan ve 5.000 TL’yi  aşmayan mahsuben  iade  talepleri inceleme raporu, YMM  raporu  ve teminat  aranmadan  yerine  getirilir. İade  talebinin 5.000 TL’yi  aşması halinde  aşan kısmın  iadesi  vergi  inceleme  raporu veya YMM  tasdik  raporuna göre yerine getirilir. Teminat  verilmesi halinde  mükellefin  iade  talebi  yerine  getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.

Nakden İade

Mükelleflerin hizmet ihracından  kaynaklanan nakden iade talepleri  miktarına  bakılmaksızın vergi inceleme raporuna  veya YMM  raporuna göre  yerine getirilir. Teminat verilmesi halinde, mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.

S.M Mali Müşavir

Sibel KAROĞLU