İŞTEN ÇIKARILAN İŞÇİLERİN HAKLARI

İşçinin kendi isteği ve kusur dışında işten çıkarıldığında birçok hakkı bulunmaktadır.Ancak bu yazımızda akla ilk gelenleri sizlerle paylaşacağım.

İŞ AKDİNİN SONLANDIRILMASI

İş akdinin sonlandırılması için işçiye önceden yazılı olarak bildirim yapılması gerekmekte olup,bildirimde fesih sebebinin açık ve kesin şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir.

İHBAR SÜRESİ VE TAZMİNATI

İhbar tazminatı işçinin işten haber verilmeden veya ihbar süresi bitiminden önce işveren tarafından işçiye verilen süre ya da ödenmek zorunda olan tutardır.

KIDEM TAZMİNATI

çalışan işçinin hizmet süresi boyunca verdiği emeğin karşılığını almasını sağlayan yasal bir sistemdir.Geçerli olan 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesine göre, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalışanlar işverenlerinden kıdem tazminatı alabilir. İlgili yasada 7 hal belirtilmiştir:

– İşverenin haklı bir sebep olmadan işten çıkartması
– İşçinin haklı bir sebeple işi bırakması
– Erkek çalışanların askerlik için işi bırakması
– Emekli olmak amacıyla işçinin işi bırakması
– Emeklilikle ilgili diğer şartları tamamlayıp, emeklilik yaşını evinde beklemek amacıyla işçinin işi bırakması
– Kadın işçinin evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakması
– İşçinin ölmesi,
Bu belirtilen hallerden herhangi birisinde, her çalışma yılına işçinin 30 günlük brüt maaşı tutarında kıdem tazminatı ödenir.

İŞSİZLİK ÖDENEĞİ

Sigortalı işsizlere 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında yine bu kanunda belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönemlerde  belirli süre ve miktarlarda yapılan ödemedir.

İşsizlik ödeneğinden yaralanabilmeniz için kendi istek ve kusurunuz dışında işsiz kalmış olmanız gerekmektedir. Ayrıca hizmet akdinizin feshinden;

-önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmanız,

-önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmanız,

-sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine ŞAHSEN(vekaletname ile avukat ya da bir başkası tarafından başvuru yapılma imkanınız bulunmamaktadır) ya da elektronik ortamda başvuruda bulunmanız gerekmektedir.

Mücbir sebepler dışında iş akdinizin feshinden itibaren 30 günlük süre içerisinde başvuru yapmamanız durumunda,başvuruda gecikilen süre ,toplam hak sahipliği sürenizden düşülecektir.

Hizmet akdinizin sona ermeden önceki son 120 gün içinde;

-Hastalık,

-Ücretsiz İzin,

-Disiplin Cezası,

-Gözaltına Alınma,

-Hükümlülükle Sonuçlanmayan Tutukluluk Hali,

-Kısmi İstihdam,

-Grev ve Lokavt,

-Genel Hayatı Etkileyen Olaylar,

-Ekonomik Kriz,

-Doğal Afet,

-Fesih Tarihinde Çalışılmamış,

-Ev Hizmetlerinde 30 Günden Az Çalışma,

-Kısa Çalışma Ödeneği,

-Yarım Çalışma Ödeneği gibi nedenlerle hizmet akdinizin devam edilmesiyle birlikte priminizin yatırılmaması halinde,bu prim yatırılmayan süreleriniz son 120 gününüzün değerlendirilmesinde kesinti olarak sayılmamaktadır.

İşsizlik ödeneğine hak kazandığınızda aynı zamanda Genel sağlık sigortası kapsamında da olursunuz ve işsizlik ödeneği ödenen günler için,sadece sizin adınıza genel sağlık sigortası primleri işsizlik fonundan yatırılır.Ayrıca bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerde genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.

SAĞLIKTAN FAYDALANMA DURUMU

İşten çıkarılanların eğer çıkış yapılan tarihten önceki bir yıl içinde 90 gün prim ödemesi yapılmışsa 100 gün doktor muayenesi ve eczane hizmetlerinden yararlanmaya devam eder. İstenen prim gün sayısı doldurulmamış ise bu süre 10 güne kadar kısalır.

Saygılarımla;

Mali Müşavir

Nihal Bilada