7194

Değerli Meslektaşlarım 7194 Sayılı Kanun ile birlikte 2020 yılından itibaren bazı harcamaların ile ilgili bazı kısıtlamalar geldiği hepiniz tarafından bilinmektedir. Bu yazımda bu duruma açıklık getirmeye çalışacağım.

(Yasal düzenleme : Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 TL. na kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 115.000 TL. (310 s. GVKGT ile 140.000 TL.) na kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 TL. (310 s. GVKGT ile 160.000 TL.) nı , söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 250.000 TL. (310 s. GVKGT ile 300.000 TL.) nı aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasına binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.

6 no.lu TEMEL MUHASEBE KAVRAMI : “MALİYET ESASI KAVRAMI ”

Para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün veya uygun olmayan diğer kalemler hariç, İŞLETME TARAFINDAN EDİNİLEN VARLIK VE HİZMETLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDE, BUNLARIN ELDE EDİLME MALİYETLERİ esas alınır.

1) 7194 SK LİMİTLERİ ALTINDA KALAN ARAÇ ALIMI:

Alış tarihi : 15.01.2020
NET FİAT: 150.000 TL
ÖTV: 90.000 TL
KDV: 43.200 TL
TOPLAM 283.200 TL.

Bu alım işleminde 7194 sy ile getirilen limitler aşılmamış durumdadır. Elde edilme maliyeti 283.200 TL. olup, bu tutar üzerinden muhasebeleştirilmeli, bu tutar üzerinden ayrılan amortisman geçerli gider olarak kayda alınmalıdır.

ALIŞ KAYDI :
254 TAŞITLAR 283.200
…………. 320 SATICILAR 283.200

Yıllık amortisman tutarı : 56.640 TL.
31.03.2020 geç. vergi döneminde göz önüne alınacak kıst tutar : 14.160 TL.

2) 7194 SK LİMİTLERİNİ AŞAN TAŞIT ALIMI:

Alış tarihi : 15.01.2020
NET FİAT: 200.000 TL
ÖTV: 120.000 TL
KDV: 57.600 TL
TOPLAM 377.600 TL.

OLASILIKLAR..

A) MALİYET ESASI KAVRAMI DOĞRU UYGULANDIĞINDA;

ALIŞ KAYDI : 15.01.2020
254 TAŞITLAR 377.600
…………. 320 SATICILAR 377.600

Yıllık amortisman tutarı : 75.520 TL. (BU TUTARIN 15.520 TL. KISMI KKEG)
31.03.2020 geçici vergi döneminde göz önüne alınacak kıst tutar : 60.000 / 4 = 15.000 TL.

31.12.2020 AMORTİSMAN KAYDI (KULLANIM YERİNE GÖRE GİDER KAYDI 730, 740, 760 VEYA 770 OLACAKTIR. BİZ PAZARLAMA HİZMETLERİNDE KULLANILDIĞINI VARSAYALIM)

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 75.520
760 0? BİNEK ARAÇ AMORT.GİD.
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT İÇİ AMORT.GİD. 60.000
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI AMRT.GİD. 15.520

257 BİRİKMİŞ AMRT.
257 0? TAŞITLAR BRKM.AMRT.
257 0? 0? 06 BET 963 OTO BRKM. AMRT. 75.520
257 0? 0? 0? 06 BET 963 LİMİT İÇİ BRK.AMR. 60.000
257 0? 0? 0? 06 BET 963 LİMİT DIŞI BR.AMRT. 15.520

KKEG İŞLEMİ

950 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR 15.520
950 01 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER
950 01 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI AMORT. GİD. 15.520

951 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR KARŞ. 15.520

B) MALİYET ESASI KAVRAMI EKSİK UYGULANDIĞINDA;

ALIŞ KAYDI : 15.01.2020
(LİMİTLER GÖZ ÖNÜNE ALINARAK KDV MALİYETE EKLENMİŞ, ÖTV GİDERE ALINMIŞTIR. HER HANGİ BİR KKEG İŞLEMİ DOĞMAMIŞTIR.)

254 TAŞITLAR 257.600
770 GNL. YÖN.GİD. 120.000
…………. 320 SATICILAR 377.600

Yıllık amortisman tutarı : 51.520 TL.
31.03.2020 geçici vergi döneminde göz önüne alınacak kıst tutar : 12.880 TL.

C) MALİYET ESASI KAVRAMI DOĞRU UYGULANDIĞINDA ARAÇ SATIŞ KAYDI; (LİMİT AŞIMLI DURUM)

15.01.2020 tarihinde 377.600 TL. olarak kayda aldığımız binek otomobilin 05.02.2023 tarihinde 200.000 TL + KDV bedelle satıldığını, bedelin 150.000 TL.sının peşin alındığını, 52.000 TL için de 05.04.2023 vadeli bir senet alındığını varsayalım..

Satış tarihi itibariyle aracın birikmiş amortisman tutarı (3 yıl ayrıldığına göre) 226.560 TL. na ulaşmış olup bu tutarın 46.560 TL. sı için kayıt sırasında KKEG işlemi yapılmıştır.

ARACIN SATIŞ KAYDI..

100 KASA 150.000
12? ALINAN SENET 52.000
679 DİĞER O.DIŞI GELİR VE KARLAR 200.000
679 01 TAŞIT SATIŞ HASILATI 200.000
391 HSP. KDV 2.000

SATILAN ARACIN KAYITLARDAN SİLİNMESİ..

257 BRKMŞ. AMORT. 226.560
689 DİĞ. O DIŞI GİDER VE ZARARL. 151.040
689 01 SATILAN ARAÇ KLN.MLYT. 151.040
254 TAŞITLAR 377.600

(GÖRÜNÜRDE 48.960 TL KAR VAR GİBİ.. AMA OLUŞAN BRKMŞ. AMORT. TUTARININ 46.560 TL. SI İÇİN KKEG İŞLEMİ YAPILDIĞI BİLİNİYOR.)

LİMİT ÜSTÜ AMORTİSMAN NEDENİYLE OLUŞAN KARIN MATRAHTAN İNDİRİLMESİ İÇİN:

960 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR KARŞ. 46.560
961 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR 46.560
961 01 06BET963 OTO LİMİT ÜSTÜ BRK.AMRT.

SIRA ARAÇ GİDERLERİNE GELDİ..

(Yasal düzenleme: Şu kadar ki faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla % 70 ‘i indirilebilir.)

ÖRNEK İŞLEMLER;

1) AKARYAKIT ALIMI;

300 TL tutarlı yakıt alınmış olsun.

Normal koşullarda, 254,24 TL. 760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Hesabına, 45,76 TL. de 191 İndirilecek KDV hesabına yazılacaktı. Ama % 70 kısıtlama gelince durum elbette değişiyor.

Toplam tutarın 210 TL. sı (177,96 TL + 32,04 KDV) geçerli olup matrahtan ve KDV den indirilecek kısmı, KDV dahil 90 TL kısmı ise limit üstü olup KKEG işlemi yapılacak kısmıdır.

KAYDA ALINMASI;

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 267,96
760 0? BİNEK ARAÇ YAKIT GİD.
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT İÇİ YAKIT.GİD. 177,96
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI YAKIT.GİD. 90,00

191 İNDİRİLECEK KDV 32,04
191 18 %18 İND.KDV

100 KASA HS. 300,00

KKEG İŞLEMİ

950 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR 90,00
950 01 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER
950 01 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI YAKIT. GİD. 90,00

951 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR KARŞ. 90,00

2) ONARIM GİDERİ;

5.000 TL + KDV tutarlı onarım yaptırılmış olsun. (Eğer normal bir onarım ise, araç pazarlama bölümünde kullanıldığı için 760 hesaba, ama bir hasar onarımı ise, oluşan işlem olağandışı olduğu için 689 hesaba kaydı gerekir. Örnekte normal bir onarım kabul edilmiştir.)

Normal koşullarda, 5.000,00 TL. 760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Hesabına, 900,00 TL. de 191 İndirilecek KDV hesabına yazılacaktı. Ama % 70 kısıtlama gelince durum elbette değişiyor.

Toplam tutarın 3.500,00 TL + 630,00 KDV kısmı geçerli olup matrahtan ve KDV den indirilecek kısmı, KDV dahil 1.770,00 TL kısmı ise limit üstü olup KKEG işlemi yapılacak kısmıdır.

KAYDA ALINMASI;

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 5.270,00
760 0? BİNEK ARAÇ ONARIM GİD.
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT İÇİ ONARIM GİD. 3.500,00
760 0? 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI ONARIM.GİD.1.770,00

191 İNDİRİLECEK KDV 630,00
191 18 %18 İND.KDV

100 KASA HS. 5.900,00

KKEG İŞLEMİ

950 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR 1.770,00
950 01 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER
950 01 0? BİNEK ARAÇ LİMİT DIŞI ONARIM. GİD. 1.770,00

951 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR KARŞ. 1.770,00